HISTORIA NEUROLOGII

Generał brygady dr med. Stefan Mozołowski — współorganizator i prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego w latach 1937–1939

12 maja 2010 r. w Wojskowym Instytucie Medycznym w Warszawie odbyła się uroczystość wręczenia rodzinie płk. dr. med. Stefana Mozołowskiego, ostatniego przed II wojną światową prezesa Polskiego Towarzystwa Neurologicznego, aktu pośmiertnego mianowania przez Prezydenta RP na stopień generała brygady.

Tadeusz Markiewicz — sylwetka badacza i jego znaczenie w badaniach nad neuromyelitis optica

Tadeusz Markiewicz był neurologiem i neuropatologiem związanym z poznańską, a w ostatnim okresie życia — ze szczecińską kliniką neurologii. Dzięki doświadczeniu zdobytemu w Hirnpathologisches Institut der Deutschen Forschungsanstalt für Psychiatrie w Monachium, pod kierunkiem Walthera Spielmeyera i Wilibalda Scholza, prowadził własne badania neuropatologiczne poświęcone zmianom popromiennym w mózgu, zwyrodnieniu koloidowemu i zwyrodnieniu koloidowemu naczyń mózgowia. Jednakże szczególne znaczenie, w świetle współczesnych danych klinicznych i neuropatologicznych, mają jego badania nad zapaleniem nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego (neuromyelitis optica — NMO).

Professor Jerzy Wroński (1929–2011)

Professor Jerzy Wroński, MD, was born on June 9, 1929, in Radom. He studied medicine in the years 1946–1950, at the Warsaw Medical Academy. He undertook specialization in neurosurgery under the direction of Prof. Jerzy Choróbski during the years 1951–1954.

Jan Ewangelista Purkynie (1787–1869) — fizjolog, fenomenolog, wrocławianin

Autor: Marta Waliszewska-Prosół, Maria Ejma, Ryszard Podemski
Jan Ewangelista Purkynie urodził się 17 grudnia 1787 r. w czeskich Libochowicach, gdzie uczęszczał do szkoły ludowej z czeskim językiem wykładowym. Pięcioletnie gimnazjum ukończył jako chórzysta kościelny w klasztorze oo. Pijarów w Mikułowie na Morawach. Postanowił wówczas wstąpić do zakonu, jednakże po równoległym ukończeniu pierwszego roku filozofii w Litomyślu opuścił klasztor. Studia filozoficzne skończył, ponieważ było to wówczas warunkiem koniecznym podjęcia studiów lekarskich.

Początki Oddziału Neurochirurgii Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego i współpraca z Instytutem Neurologicznym w Montrealu

Autor: Jerzy Bidziński
Profesor Kazimierz Orzechowski, kierownik Kliniki Chorób Nerwowych Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, był wielkim zwolennikiem powstania neurochirurgii jako osobnej specjalności, zajmującej się diagnostyką instrumentalną i operacyjnym leczeniem wybranych chorób układu nerwowego — w tamtym okresie (lata 30. ubiegłego wieku) głównie nowotworów mózgu. Uważał, że osobna specjalność zapewni lepsze wyniki leczenia niż dotychczas osiągane po operacjach wykonywanych na ogólnych oddziałach chirurgicznych.

Egas Moniz: geniusz, pechowiec czy pomyłka Komitetu Noblowskiego?

Portugalski neurolog António Egas Moniz jest jedną z najbardziej intrygujących postaci w historii medycyny. O ile wynalezienie w 1927 r. angiografii jest jego trwałą zasługą, o tyle wynaleziona przez niego w 1935 r. lobotomia została czarną legendą psychiatrii, choć sporadycznie wykonuje się ją i dziś. Pojawiły się nawet postulaty odebrania Monizowi Nagrody Nobla przyznanej w 1949 r. za wynalezienie lobotomii. Moniz rzeczywiście ponownie opisał lobotomię, pierwotnie wprowadzoną w 1888 r. przez szwajcarskiego psychiatrę Gottlieba Burckhardta, a następnie zapomnianą. Rozpowszechnienia jednak tej metody, w tym jej nadużyć, dokonali głównie amerykańscy neurolodzy Walter Freeman i James Watts.