Alfa-synucleina w próbkach pochodzenia obwodowego i ośrodkowego w chorobie Parkinsona

Charakterystyczną cechą choroby Parkinsona (ChP) jest obecność α-synukleiny, co doprowadziło do trwających od lat intensywnych starań nad stworzeniem diagnostycznego biomarkera choroby Parkinsona opartego na α-synukleinie. Wykrywanie prawidłowej α-synukleiny, obecnej w całym organizmie, wymaga jednak specyficznych testów dla form związanych z chorobą. Do tej pory próbowano identyfikować α-synukleinę w materiale pochodzącym z różnych części ciała, takich jak płyn mózgowo-rdzeniowy (PMR), wydzieliny różnych gruczołów, przewód pokarmowy, ślinianka podżuchwowa, błona śluzowa nosa, a nawet skóra. Niemniej wyniki bywały niespójne, a optymalna metoda wykrywania α-synukleiny nadal nie jest jasna.

Przedstawione badanie miało na celu sprawdzenie dokładności diagnostycznej testu amplifikacji zarodków alfa-synukleiny (α-synuclein seed amplification assay, SAA) na próbkach pochodzących z ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, czyli odpowiednio z płynu mózgowo-rdzeniowego i ślinianki podżuchwowej. Badanie obejmowało 59 osób z rozpoznaną chorobą Parkinsona i 21 osób z grupy kontrolnej, głównie rasy białej. Pacjenci byli oceniani pod kątem objawów zarówno ruchowych, jak i pozaruchowych charakterystycznych dla choroby Parkinsona. Próbki dla testu SAA pobrano z PMR oraz utrwalonej formaliną próbki parafinowej ze ślinianki podżuchwowej. U pacjentów przeprowadzono również badanie DAT skan. Ponadto całkowitą ilość α-synukleiny określono ilościowo za pomocą testu immunologicznego związanego z enzymem, a obecność zagregowanej α-synukleiny w gruczole podżuchwowym zweryfikowano za pomocą badania immunohistochemicznego.

Czułość i swoistość diagnostyczna testu SAA w przypadku ChP wynosiła odpowiednio 92,6% i 90,5% w płynie mózgowo-rdzeniowym oraz 73,2% i 78,6% w próbce z tkanki ślinianki podżuchwowej. Jednak zaledwie 65,8% testów u pacjentów ChP wykazało dodatni wynik zarówno dla płynu mózgowo-rdzeniowego, jak i ślinianki podżuchwowej. Niemniej jednak co najmniej jeden z czterech pomiarów α-synukleiny zarejestrowano jako dodatnie u 98,3% osób, u których zdiagnozowano chorobę Parkinsona.

To badanie wnosi znaczący wkład do rosnącej bazy dowodów, które potwierdzają znaczenie testów amplifikacji zarodków α-synukleiny w diagnostyce ChP. Jednocześnie podkreśla, że pomimo większej łatwości i klinicznej praktyczności pozyskania tkanki ze ślinianki podżuchwowej, płyn mózgowo-rdzeniowy jest optymalnym źródłem dla tych testów.

Źródło: Chahine L.M., Beach T.G., Adler C.H. i wsp., Central and peripheral α-synuclein in Parkinson disease detected by seed amplification assay. Ann Clin Transl Neurol, 10: 696–705.