Układowe zapalenia dużych naczyń (LVV, large vessel vasculitis) to grupa chorób autoimmunologicznych, w przebiegu których dochodzi do objęcia martwiczym procesem zapalnym błony środkowej i zewnętrznej ścian naczyń dużego (głównie aorty oraz jej odgałęzień) i średniego kalibru, co może prowadzić do rozwarstwień i krwotoków śródściennych, zwężeń i okluzji światła oraz tworzenia się tętniaków. Skutkuje to zaburzeniami w przepływie krwi oraz niedokrwieniem i martwicą narządów zaopatrywanych przez te naczynia. Wyróżnia się dwa typy LVV: 1) chorobę Takayasu (TAK, Takayasu arteritis) i olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic (GCA, giant cel arteritis), w tym trzy warianty kliniczne: czaszkowy (klasyczny), pozaczaszkowy (z zajęciem łuku aorty) oraz współistniejący z polimialgią reumatyczną.
W artykule opisano przypadek pacjenta z zespołem Hornera, który był pierwszym objawem zapalenia naczyń. Artykuł przedstawia w sposób przyjazny dla neurologa zagadnienia dotyczące klasyfikacji i diagnostyki zapalenia naczyń oraz metod leczenia, a także pułapki diagnostyczne.