Zdrowa dieta i większa aktywność fizyczna a niższa śmiertelność w chorobie Parkinsona

Chociaż korzyści zdrowotne wynikające z ogólnej jakości diety i aktywności fizycznej zostały dobrze udokumentowane w badaniach epidemiologicznych, niewiele z nich koncentrowało się na osobach z chorobą Parkinsona, populacji ze złożonymi objawami ruchowymi i niemotorycznymi, która boryka się z brakiem możliwości wyleczenia, obniżoną jakością życia i wysokim ryzykiem zgonu. Badacze postanowili przeanalizować, czy jakość diety i stopień aktywności fizycznej przed i po rozpoznaniu choroby Parkinsona (ChP) powiązane są ze śmiertelnością z jakiejkolwiek przyczyny. W tym celu badaniem objęto mężczyzn z Health Professionals Follow-up Study (1986–2012) i kobiety uczestniczące w Nurses' Health Study (1984–2012). Jakość diety mierzono za pomocą zwalidowanego Alternatywnego Indeksu Zdrowego Jedzenia (Alternative Healthy Eating Index, AHEI), a aktywność fizyczną mierzono za pomocą zwalidowanych kwestionariuszy, przeliczonych na ekwiwalenty metaboliczne (MET). Głównym punktem końcowym była śmierć z jakiegokolwiek powodu.

AHEI opracowany został przez Harvard T.H. Chan School of Public Health w celu oceny diety stosowanej przez daną osobę. W skali tej wyższa punktacja wiąże się z wyższym spożyciem warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych, orzechów i roślin strączkowych, długołańcuchowych kwasów tłuszczowych Omega-3 i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, a także niższym spożyciem napojów słodzonych cukrem, soków owocowych, czerwonego lub przetworzonego mięsa, tłuszczów trans i sodu, a także niewielkim do umiarkowanego spożyciem alkoholu. Całkowity AHEI mieści się w granicach 0–110.

Podczas obserwacji chorobę Parkinsona rozpoznano u 1251 uczestników (52,1% mężczyzn). Lepsza dieta, mierzona zarówno przed, jak i po rozpoznaniu ChP, wiązała się z niższą śmiertelnością (skorygowany współczynnik ryzyka dla najwyższego vs. najniższego kwartyla AHEI: 0,69; 95% CI, 0,56–0,85 przed diagnozą i 0,57; 95% CI, 0,42–0,78 po diagnozie). Poziom aktywności fizycznej był odwrotnie związany ze śmiertelnością, zarówno przed rozpoznaniem ChP (współczynnik ryzyka wyrażony jako iloraz najwyższego vs. najniższego kwartyla skumulowanego średniotygodniowego MET wynosił 0,71), jak i po diagnozie (HR, 0,47). Stwierdzono również korzystny łączny wpływ zarówno diety, jak i ćwiczeń fizycznych na śmiertelność specyficzną dla ChP (HR przed diagnozą, 0,52; 95% CI, 0,33–0,80; HR po diagnozie, 0,37; 95% CI, 0,25–0,55).

Badacze podsumowują, że ich badanie jest największym jak dotąd opublikowanym prospektywnym badaniem, w którym analizowano związek ogólnej jakości diety i aktywności fizycznej z przeżywalnością osób z chorobą Parkinsona. Stosowanie zdrowszego wzorca żywieniowego oraz uczestnictwo w częstych aktywnościach fizycznych zarówno przed, jak i po rozpoznaniu PD wiązało się z niższą śmiertelnością. Nawet po wyeliminowaniu ewentualnego wpływu diety przed rozpoznaniem, jakość diety już po rozpoznaniu i aktywność fizyczna nadal były istotnie związane z niższą śmiertelnością.

Źródło:  Zhang X., Molsberry S.A., Schwarzschild M.A i wsp. Association of diet and physical activity with all-cause mortality among adults with Parkinson disease. JAMA Netw. Open 2022; 5(8):e2227738.