Stosowanie leków przeciwpadaczkowych indukujących enzymy a długoterminowe ryzyko sercowo-naczyniowe

Wcześniejsze badania wykazały, że pacjenci z padaczką wykazują podwyższone ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. W omawianym badaniu przeprowadzono ocenę ilościową i modelowanie możliwego zagrożenia chorobami sercowo-naczyniowymi spowodowanego stosowaniem leków przeciwpadaczkowych indukujących enzymy (eiASM) u pacjentów z padaczką. W celu identyfikacji przypadków posłużono się elektroniczną dokumentacją medyczną podstawowej opieki zdrowotnej i szpitalną w szpitalach National Health Service w Anglii i uwzględniono wyłącznie osoby w wieku 18 lat lub starsze, u których po 1 stycznia 1990 r. rozpoznano padaczkę. Ekspozycję na eiASM zdefiniowano jako otrzymanie kolejnych 4 recept na leki tego typu (karbamazepina, eslikarbazepina, okskarbazepina, fenobarbital, fenytoina, prymidon, rufinamid lub topiramat) po rozpoznaniu padaczki w wieku dorosłym (≥ 18 r.ż.). Punktem końcowym było wystąpienie choroby sercowo-naczyniowej (choroba niedokrwienna serca lub udar niedokrwienny lub krwotoczny). W etapie początkowym zidentyfikowano 50888 przypadków spośród ponad 10 milionów dorosłych (0,6%), 53% stanowiły kobiety, a mediana wieku wynosiła 32 lata. Dalszą analizą objęto 31379 osób urodzonych w 1990 r. i później, u których nie występowały choroby sercowo-naczyniowe. Mediana okresu obserwacji wyniosła 9 lat. Ryzyko wystąpienia choroby sercowo-naczyniowej oceniano przy użyciu skorygowanych analiz przeżycia dopasowanych do skłonności i modeli ważonych skumulowanych ekspozycji.

Współczynnik ryzyka wystąpienia choroby sercowo-naczyniowej wyniósł 1,21 (95% CI, 1,06-1,39) w grupie osób otrzymujących eiASM, po skorygowaniu o wiek, płeć, wyjściowy status społeczno-ekonomiczny i czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego. Ryzyko incydentu choroby sercowo-naczyniowej było wyższe u pacjentów otrzymujących eiASM, jednak związek jest zależny od dawki, a bezwzględna różnica w ryzyku wydaje się osiągać istotność kliniczną dopiero około 10 lat od pierwszej ekspozycji.

Z informacji przedstawionych w artykule wynika, że pacjenci z padaczką ogólnie mają wysokie ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Autorzy stwierdzają, że wskaźniki częstości występowania choroby niedokrwiennej serca (1,35; 95% CI, 1,2-1,5), przejściowego ataku niedokrwiennego (4,9; 95% CI, 4,4.-5,5), udaru niedokrwiennego (7,5; 95% CI, 5,7-9,9) i udaru krwotocznego (10,6; 95% CI, 6-17) są wyższe u osób z padaczką, w porównaniu z populacją ogólną. Sugerują też, że może to być częściowo związane z samą padaczką, siedzącym trybem życia, wysokimi wskaźnikami palenia papierosów, niższym statusem społeczno-ekonomicznym, otyłością i złym stanem zdrowia. Z drugiej strony naukowcy wyjaśniają, że leki przeciwpadaczkowe, zwłaszcza indukujące enzymy, również wydają się przyczyniać do tego problemu. Wskazują, że regularne stosowanie eiASM może prowadzić do dyslipidemii i hiperhomocysteinemii, które mogą nasilać miażdżycę.

Źródło: Josephson C.B., Wiebe S., Delgado-Garcia G. i wsp. Association of enzyme-inducing antiseizure drug use with long-term cardiovascular disease. JAMA Neurol. 2021.