Nowe doustne antykoagulanty w porównaniu z warfaryną w leczeniu zakrzepicy zatok żylnych naczyń mózgowych

Zakrzepica naczyń żylnych mózgu (CVT, cerebral venous thrombosis) jest rzadką, ale bardzo poważną chorobą naczyń mózgowych. Celem omawianego retrospektywnego badania było porównanie skuteczności i bezpieczeństwa doustnych bezpośrednich antykoagulantów (DOAC) i warfaryny w leczeniu CVT. Do badania włączono kolejnych pacjentów z CVT leczonych doustną antykoagulacją od stycznia 2015 roku do grudnia 2020 roku leczonych w 27 ośrodkach ze Stanów Zjednoczonych, Europy i Nowej Zelandii.  Z dokumentacji medycznej wyodrębniono dane demograficzne i czynniki ryzyka CVT, wyniki badań laboratoryjnych w kierunku nadkrzepliwości, podstawowe dane obrazowe oraz wyniki kliniczne i radiologiczne.

Spośród 1025 pacjentów z 27 ośrodków, kryteria włączenia spełniło 845. Średni wiek wynosił 44,8 lat, a 64,7% pacjentów stanowiły kobiety, 33,0% leczonych było wyłącznie DOAC, 51,8% — tylko warfaryną, a 15,1% leczonych było oboma sposobami w różnym czasie. Wśród pacjentów, którzy stosowali DOAC, dabigatran stosowało 13,5% (55), rywaroksaban 18,2% (74), a 66,6% (271) apiksaban, 1,7% (7) stosowało inne lub więcej DOAC.

Wśród 525 pacjentów, którzy spełnili kryteria rekanalizacyjne włączenia do analizy, u 36,6% wystąpiła całkowita, u 48,2% częściowa rekanalizacja, zaś a u 15,2% nie doszło do rekanalizacji. W porównaniu z warfaryną, leczenie DOAC wiązało się z podobnym ryzykiem nawrotu zakrzepicy żylnej [aHR, 0,94 (95% CI, 0,51–1,73); p = 0,84], zgonu [aHR, 0,78 (95% CI, 0,22–2,76); p = 0,70] i częstością częściowej/kompletnej rekanalizacji [aOR, 0,92 (95% CI, 0,48–1,73); p = 0,79], stwierdzano natomiast mniejsze ryzyko poważnego krwotoku [aHR, 0,35 (95% CI, 0,15–0,82); p = 0,02].

Badacze podsumowują, że ich wyniki dostarczają danych przemawiających za stosowaniem DOAC jako rozsądnej alternatywy dla leczenia warfaryną u pacjentów z CVT. Niższe ryzyko poważnego krwawienia byłoby bardzo silnym argumentem przemawiającym za stosowaniem DOAC u pacjentów z zakrzepicą żył zatok mózgu. Biorąc pod uwagę ograniczenia badania (badanie retrospektywne), wyniki należy interpretować ostrożnie i wymagają one potwierdzenia w dużych prospektywnych badaniach obserwacyjnych, takich jak prowadzone już badanie DOAC-CVT (Direct Oral Anticoagulants in the Treatment of Cerebral Venous Thrombosis; https://clinicaltrials.gov; NCT04660747) i trwające randomizowane badanie SECRET (Study of Rivaroxaban for Cerebral Venous Thrombosis; https://clinicaltrials.gov; NCT03178864).

Źródło: Yaghi S., Shu L., Bakradze E. i wsp. Direct oral anticoagulants versus warfarin in the treatment of cerebral venous thrombosis (ACTION-CVT): A Multicenter International Study. Stroke 2022; 29:728–38.