Hemoglobina w płynie mózgowo-rdzeniowym a wtórne uszkodzenie mózgu w przebiegu SAH
U pacjentów z krwawieniem podpajeczynówkowym (SAH) z pękniętego tętniaka często występuje wtórne uszkodzenie mózgu, wiążące się z istotnym pogorszeniem rokowania. Do tej pory nie są znane diagnostyczne biomarkery pogorszenia lub ewentualne możliwe cele terapeutyczne. Celem omawianego badania było opisanie związków klinicznych i patofizjologicznych między wtórnym uszkodzeniem mózgu w przebiegu SAH a stężeniem hemoglobiny w płynie mózgowo-rdzeniowym (CSF-Hb). W ramach badania przeanalizowano pobierane codziennie próbki płynu mózgowo-rdzeniowego od 47 pacjentów w ciągu 14 dni od wystąpienia SAH. Badacze stwierdzili znamienny związek między wykładnikami wtórnego uszkodzenia mózgu a spektrofotograficznie określonym stężeniem CSF-Hb. Czasowa analiza proteomu wykazała, że rozpadowi erytrocytów towarzyszy adaptacyjna odpowiedź makrofagów, co stanowi dwa zasadnicze procesy biologiczne w SAH. Jedocześnie eksperymenty przeprowadzone ex vivo dotyczące oksydatywnego i naczyniowoskurczowego potencjału hemoglobiny wykazały istnienie punktów krytycznych pokrywających się z poziomami stężeń hemoglobiny w płynie mózgowo-rdzeniowym pacjentów z wtórnym uszkodzeniem mózgu. Selektywnie przeprowadzone usuwanie i neutralizacja hemoglobiny w roztworze z wykorzystaniem haptoglobiny lub hemopeksyny skutecznie eliminowała aktywność naczyniowoskurczową i peroksydacyjną hemoglobiny zawartej w płynie mózgowo-rdzeniowym. Autorzy podsumowują, że korelacja pomiędzy stężeniem CSF-Hb a ryzykiem wtórnego uszkodzenia mózgu w przebiegu SAH oraz wyniki eksperymentów ex vivo z wykorzystaniem haptoglobiny oraz hemopeksyny sugerują, że stężenie hemoglobiny w płynie mózgowo-rdzeniowym stanowi nie tylko wysoce atrakcyjny biomarker ryzyka wtórnego uszkodzenia mózgu, ale też potencjalny cel terapeutycznym w SAH.
Źródło:Akeret K., Buzzi R.M., Schaer C.A. i wsp. Cerebrospinal fluid hemoglobin drives subarachnoid hemorrhage-related secondary brain injury. J. Cereb. Blood Flow Metab. 2021; 41: 3000–15.